Tên luận án: “Nghiên cứu đặc điểm sinh học và một số biện pháp kỹ thuật đối với nguồn thực liệu tạo quả không hạt cây có múi”.

Chuyên ngành: Khoa học cây trồng.

Mã số: 62.62.01.10.

Họ và tên NCS: Hoàng Thị Thủy.

Khóa đào tạo: 2012 - 2015.

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Ngô Xuân Bình.

Đơn vị đào tạo: Trường Đại học Nông Lâm.

Cơ sở đào tạo: Đại học Thái Nguyên.

NHỮNG KẾT QUẢ MỚI CỦA LUẬN ÁN

- Đặc điểm nông sinh học:

+ Xác định được đặc tính nông sinh học liên quan đến khả năng tạo quả không hạt của các dòng / giống thí nghiệm.

+ Xác định được đặc điểm sinh học liên quan đến khả năng bất dục: dòng TN1, TN6 và TN13 có tỷ lệ hạt phấn nẩy mầm rất thấp, các dòng này có tỷ lệ bao phấn dị hình và tỷ lệ hoa mang bao phấn dị hình khá cao, đây là các dòng được xác định là dòng bất dục đực không hoàn toàn. Dòng XB-130 có tỷ lệ nẩy mầm của hạt phấn thấp.

- Ảnh hưởng của nguồn hạt phấn khác nhau đến khả năng tạo quả và tạo hạt:

+ Đối với dòng / giống bưởi:

 Tự thụ cho tỷ lệ đậu quả cao, cho quả không hạt đối với 6 dòng / giống bưởi (Da Xanh, Năm Roi, 2X-B, TN4, TN5, XB130). Đối với các dòng / giống này khi sản xuất không cần trồng xen. Tự thụ cho tỷ lệ đậu quả thấp, cho quả không hạt đối với 4 dòng / giống (Phúc Trạch, Bưởi Đỏ, TN3, TN15), các dòng / giống bưởi này khi tự thụ tạo quả không hạt. Các dòng / giống này cần trồng xen để nâng cao năng suất, chất lượng quả. Khi thụ phấn tự do và thụ phấn với các nguồn hạt phấn khác nhau: 10 dòng / giống bưởi đều cho tỷ lệ đậu quả tương đương với công thức thụ phấn tự do và quả có hạt

+ Đối với dòng / giống cam, quýt:

Tự thụ phấn: Có 2 dòng (TN1, TN13) cho tỷ lệ đậu quả cao, quả không hạt. Các dòng / giống cam quýt (TN6, TN12, XB-6, Cam Xã Đoài, Cam sành Tuyên Quang, quýt Đường Canh, quýt Bắc Kạn) tự thụ cho tỷ lệ đậu quả cao, quả có hạt. Thụ phấn tự do và thụ phấn với các nguồn hạt phấn khác nhau các dòng / giống cam đều cho tỷ lệ đậu quả cao và quả có hạt.

- Hai dòng cam: TN1, TN13 là hai dòng có tính bất hoà hợp, cho quả không hạt. Còn 7 dòng / giống: TN6, TN12, XB-6, Cam Xã Đoài, Cam sành Tuyên Quang, quýt Đường Canh, quýt Bắc Kạn là những dòng / giống không có khả năng mang quả không hạt.

- Sử dụng chất điều hoà sinh trưởng GA3, các loại phân bón lá khác đối với các dòng / giống thí nghiệm đã làm cho tăng tỷ lệ đậu quả, khối lượng quả, giảm số hạt/quả.

KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG TRONG THỰC TIỄN VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN TIẾP TỤC NGHIÊN CỨU

* Khả năng ứng dụng trong thực tiễn:

- Luận án là tài liệu tham khảo có giá trị trong công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học về cây có múi nói chung và cây cam, quýt, bưởi nói riêng ở các trường Đại học và Viện nghiên cứu nông nghiệp.

- Áp dụng các biện pháp kỹ thuật của luận án này sẽ giúp các nhà vườn nâng cao năng suất, chất lượng đối với quả cây có múi.

* Những vấn đề bỏ ngỏ cần tiếp tục nghiên cứu:

Tiếp tục nghiên cứu các cơ chế quá trình tạo quả không hạt và khả năng tăng năng suất, chất lượng của quả thuộc họ cam quýt.

INFORMATION OF DOCTORAL DISSERTATION

Research title: "Studying the agro-biological characteristics and some cultivation techniques for seedless lines and cultivars of Citrus fruit".

Speciality: Crop Science

Code: 62.62.01.10.

PhD. Candidate: Hoang Thi Thuy

Course duration: 2012 - 2015

Scientific Supervisor: Assoc. Prof. Ngo Xuan Binh, Ph.D

Training institution: College of Agriculture and Forestry, Thai Nguyen University

THE NEW SCIENTIFIC FINDINGS

- Biological performance characteristics

+ Have been determined the agro-biological characteristics in relation to the production of seedless fruit in examined citrus lines/citrus cultivars.

+ Have been determined biological characteristics related to ability of male sterility: TN1, TN6 and TN13 citrus lines have a very low rate of pollen grain germination, these lines  produced  a  high rate of anthers and pollen grains with abnormal shape, these citrus lines are considered as imperfect male sterility, the low rate of pollen germination in XB-130 Citrus line has been determined by other mechanism it was not caused by the male sterility issues.

- Effect of different pollen resources to the ability of fruit set and seed set

+ In pummelo lines and cultivars

The results showed that, self-pollination obtained high rate of fruit set, and produced seedless fruit in 6 pummelo lines / cultivars as (Da Xanh, Nam Roi, 2X-B, TN4, TN5, XB-130). In these lines/cultivars, it is not necessary to conduct the intercropping for production cultivation. Self-pollination obtained low rate or non of fruit set in 4 pummelo lines / cultivars as (Phuc Trach, Red pummelo, TN3, TN15), these  lines / cultivars need to have intercropping for high rate of fruit set and high fruit production. In 10 pummelo lines / cultivars when taking the cross- pollination with different pollen resources, these lines / cultivars have obtained rate of fruit set equally to the rate of fruit set when open pollination.

+ In orange and mandarin lines/cultivars

When self-pollination: there are two lines (TN1 and TN13) produced high rate of fruit set with needlessness when self-pollination, lines / cultivars (TN6, TN12, XB-6, Xa Doai orange, Tuyen Quang Orange, Duong Canh mandarin, Bac Kan mandarin) produced high rate of fruit set with seeds. These lines / cultivars obtained high rate of fruit set with seeded when open-pollination and cross-pollination

Two orange lines: TN1, TN13 are the self-incompatible that produce seedless fruits. Other 7 lines / cultivars as TN6, TN12, XB-6, Xa Doai orange, Tuyen Quang orange, Duong Canh mandarin, Bac Kan mandarin) are seeded fruit, these lines / cultivars need not intercropping for high fruit production.

- Use of growth regulator (GA3) and other fertilizers applied as to spray on leaves of examined citrus lines / cultivars that increasing the fruit set, weight of fruit and reducing number of seed in the fruit.

PRACTICAL APPLICABILITY AND THE NEEDS FOR FURTHER STUDIES

* Practical applicability:

- The dissertation is the important reference for education, research on citrus in particularly in the research and education institutions.

- Application of  farming technical method have been proposed in the dissertation will be useful tools that to assist cultivators to be improvement of fruit productivity in citrus cultivation.

* The needs for further studies:

It is necessary to continue the study on the mechanism of seedless fruit production in Citrus species.